W tych dniach mija 40 rocznica Pierwszej Pieszej Pielgrzymki z Mogiły na Jasną Górę. Zorganizowania pierwszej pielgrzymki podjął się bardzo młody kapłan o. Benignus Deptuła OCist. Pomagali mu o. Julian Banachowicz OCist – kwatermistrz, oraz o. Antoni Kurgan OCist, który miał pieczę nad grupką młodzieży.

Wczesnym rankiem 16 lipca 1972 r. w kaplicy Cudownego Krzyża w Mogile odbyła się Msza św. rozpoczynająca pieszą pielgrzymkę do Częstochowy. Grupka pielgrzymów, licząca zaledwie kilkadziesiąt osób wyruszyła ulicami Nowej Huty. Uczestnicy pierwszej pielgrzymki byli grupą osób zaangażowanych w tamtym czasie w życie parafii mogilskiej. Były to osoby dorosłe, ale i spora grupa młodzieży: ministranci, lektorzy, schola, a także uczniowie o. Antoniego. Pierwszy odpoczynek miał miejsce w drewnianej kaplicy – zwanej „zieloną kaplicą” – na dzisiejszym osiedlu Oświecenia. Po krótkim odpoczynku i pożegnaniu odprowadzających osób, pielgrzymi ruszyli polami w kierunku Zielonek, a stamtąd już na północ w kierunku Skały i Zadroża, gdzie był pierwszy nocleg.

Pobyt uczestników pielgrzymki z 1972 r. trwał na Jasnej Górze znacznie dłużej niż się to dzisiaj praktykuje. Był czas na uczestnictwo w wielu nabożeństwach oraz odpoczynek. Była także specjalna msza przed obrazem jasnogórskim czy procesja po wałach jasnogórskich. Po dwóch dniach pobytu na Jasnej Górze pielgrzymi z Mogiły wyruszyli w drogę powrotną. Uczestnicy pierwszej pielgrzymki zabrali z Jasnej Góry kopię obrazu Czarnej Madonny. Obraz był umieszczony w specjalnie uszytym pokrowcu.

Trasa powrotna (czterodniowa) wiodła przez Leśniów, Pilicę i dalej trasą w kierunku Zadroża i Krakowa. Pierwsze powitania z najbliższymi miały miejsce przy „zielonej kaplicy”, a stamtąd już wspólnie grupa szła do kościoła mogilskiego. Tam, mszą w kaplicy Cudownego Krzyża – zakończono pielgrzymkę.

Taki sam program pieszych pielgrzymek z Mogiły na Jasną Górę i z powrotem był powtórzony jeszcze 24 razy. Zawsze, dniem wyjścia było święto Matki Boskiej Szkaplerznej a więc 16 lipca. We wszystkich 25 pielgrzymkach uczestniczyli dwaj przewodnicy: o. Benignus oraz o. Julian, a także śp. Maria Wszołek.

Pamiętam, że jakiś czas przed pierwszą pielgrzymką przyszedł do naszego domu o. Benignus – przewodnik, z prośbą, aby mój tato wykonał drewniany krzyż pielgrzymkowy. Miniaturowy wizerunek Pana Jezusa Mogilskiego był już wyrzeźbiony i także tabliczka z napisem była gotowa. Brakowało krzyża. Drewniany krzyż pierwszej pielgrzymki wykonali wspólnie stolarze: śp. Antoni Cyganik oraz śp. Franciszek Jarzmik. Tamta pierwsza pielgrzymka była niezwykła. Niewielka grupka ludzi – prawie wszyscy się znaliśmy. Ojcowie Cystersi – nasi katecheci, koledzy ministranci, lektorzy i koleżanki ze scholi mogilskiej, a także spora grupa osób starszych od nas, z parafii i nie tylko. Wszyscy doskonale rozumieli się ze sobą i atmosfera była wspaniała. Cały swój pielgrzymi dobytek, jaki zabraliśmy z domu – nieśliśmy na ramionach. Bo takie to były czasy. Nie było pielgrzymkowego transportu, nie było środków łączności, a mimo to wszystko się udało. W drodze powrotnej z Jasnej Góry nieśliśmy kopię Jasnogórskiego Obrazu. Były takie momenty, kiedy musieliśmy ten obraz zakrywać, ponieważ to co robiliśmy było nielegalne w tamtych czasach. Jest takie grupowe zdjęcie z 1972 r., wykonane bodajże kilka dni po pielgrzymce, gdzie można zobaczyć większość jej uczestników wraz z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej.

Nie możemy zapomnieć o tych, którzy w różnoraki sposób wspierali nas w drodze, czy to udzielając gościny, czy ofiarowując nam w drodze symboliczną szklankę wody.

A tak wspomina tę pierwszą pielgrzymkę jej uczestniczka Zofia Ziomek: „To pielgrzymowanie stało się dla mnie wielkim rekolekcyjnym przeżyciem, które mi towarzyszy do dnia dzisiejszego. Po tych kilku szczęśliwych i radosnych dniach pielgrzymowania, ze łzami radości witaliśmy na Jasnej Górze Królową Polski i Świata, składając na ołtarzu nasze bagaże z kamieniami, które w cudowny sposób uwolniły nas od ciężaru i napełniły nasze serca radością i nadzieją…”.

W kolejnych latach liczba uczestników tej pielgrzymki znacznie wzrosła. W roku 1973 dołączyli do niej członkowie Ruchu Światło-Życie z parafii mogilskiej wraz ze swoimi moderatorami: śp. o. Norbertem Paciorą OCist a także z o. Piusem Filipkiem OCist. Trzecia pielgrzymka z roku 1974 była już na tyle duża, że stała się problemem dla władzy, gdyż była nielegalnym zgromadzeniem w myśl obowiązujących wówczas przepisów. Władza ta „towarzyszyła” wędrującym pielgrzymom od samego Krakowa i drugiego dnia a więc 17 lipca 1974 roku doszło do zatrzymania pielgrzymki przez Urząd ds. Wyznań. Stało się to poniżej ruin zamku Smoleń, przy skrzyżowaniu w kierunku miejscowości Cisowa. Przewodnik pielgrzymki o. Benignus został zawieziony na posterunek milicji w Pilicy a gdy po jakimś czasie dotarła tam reszta pielgrzymów dowiedzieliśmy się, że mamy się rozejść do domów. Później, władza postanowiła ukarać grzywną przewodnika a my osobno, ale razem powędrowaliśmy dalej. W miejscu zatrzymania mogilskiej pielgrzymki jest postawiony krzyż – przy drodze Wolbrom – Pilica i skrzyżowaniu z drogą w kierunku Cisowej.

Pielgrzymka z Mogiły była uhonorowana przez Księdza Kardynała Karola Wojtyłę. Witał on mogilskich pielgrzymów na Jasnej Górze w roku 1976. Natomiast w roku 1978 po raz pierwszy pielgrzymka stała się „legalna” –władze państwowe wydały zezwolenie na jej odbycie. Historia 25 pieszych pielgrzymek z Mogiły na Jasną Górę i z powrotem – wydaje się być zamkniętym rozdziałem. Teraz tradycje mogilskiego pielgrzymowania kultywuje grupa nr 26 Mogilska z Krakowskiej Pieszej Pielgrzymki na Jasną Górę. W tym roku, podczas wędrówki na Jasną Górę – mają być wspominane te chwile sprzed 40 lat.

Waldemar Cyganik

Fotogaleria "Rok 1972"

Fotogaleria "Pielgrzymki sprzed lat"