Strona główna Parafia Mogiła Dzieje parafii w Mogile
Dzieje parafii w Mogile
Inwentarz fary mogilskiej z roku 1791
Wnętrze kościoła św. Bartłomieja Apostoła w Krakowie-Mogile.Zachował się dokument opisania kościoła farnego w Mogile z 1791 r. Jest to inwentarz parafii św. Bartłomieja w tej wsi. Autor inwentarza nie wie kiedy kościół został postawiony i przez kogo był fundowany. Pisze, że do decyzji biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego administrowali nim księża świeccy, potem od XV w. cystersi mogilscy aż do 1786 r., kiedy ugodą podpisaną w Warszawie, zakon zrzekł się patronatu na parafią i kościołem farnym. W 1740 r. kościół drewniany został gruntownie zreperowany i w 1761 przez sufragana, Franciszka Potkańskiego poświęcony i rocznica poświęcenia kościoła jest obchodzona w pierwszą niedzielę po świecie świętego Bartłomieja. Fara mogilska graniczy z farą pleszowską na wschodzie, grabską i bieżanowską na południu, od których tylko Wisłą jest rozdzielona, na zachodzie z farą św. Mikołaja, na północ z farą raciborską, i z Krzesławicami należącymi do fary pleszowskiej.
 
Teraz do fary mogilskiej należą wsie: Mogiła, Czyżyny. Dawniej do tej fary należały: Ubysławice, Brzegi, Ostrów, Pleszów. Po nich odpadła wieś Dąbie, a w 1782 r. odpadły wioski: Przewóz i Rybitwy z powodu rozporządzeń cesarskich (rozbiory).
 
Więcej…
 
Praktyki religijne wśrod mogilskich parafian w XVIII i XIX wieku
Inwentarz kościoła farnego w Mogile informuje, że w 1791 r. w niedziele i święta o godz. 6 rano dzwoniono na jutrznię parafialną z intonacją organ. Ponownie dzwoniono na śpiew Te Deum, co było znakiem do rozpoczęcia Mszy św. Godzinki do Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny śpiewano po mszy św. i poprzedzała je pieść Zawitaj Ranna Jutrzenko. Godzinki śpiewano na chóry męskie i żeńskie na przemian, przy czym mężczyźni zajmowali jedną stronę kościoła a kobiety drugą stronę. Po odśpiewaniu godzinek następowały suplikacje z ludem, a po suplikacjach nauka duchowa lub kazanie. W święta uroczyste odmawiano dodatkowo akt wiary. Prawdopodobnie ten porządek nabożeństw mógł ulec pewnej zmianie w ciągu XIX wieku, ale dokumenty z lat 1867-73 nie określają dokładnie godzin nabożeństw i ich kolejności w XIX wieku.
Więcej…
 
Patronat nad parafią w Mogile
Zabytkowy portal w kościele św. Bartłomieja Apostoła w Krakowie-Mogile.Dokumenty parafialne nic nie wspominają kto był fundatorem i inicjatorem założenia parafii św. Bartłomieja Ap. i pierwszego kościołka pod wezwaniem tegoż świętego w Mogile. Inwentarz kościoła farnego z 1791 r. świadczy, iż ówczesny pleban mogilski, Benedykt Trzebiński nie znal początków istnienia parafii mogilskiej. Jednak według dokumentów kościół i parafia istniały jaszcze przed przybyciem Cystersów do Mogiły. Jan Długosz w księdze uposażeń biskupstwa krakowskiego w XV wieku pisze, że Cystersi po przybyciu do Mogiły na początku drugiego dziesięciolecia XIII wieku mieli jako uposażenie otrzymać już. istniejący kościół farny. Wówczas Ivo Odrowąż, biskup krakowski przeniósł opiekę duszpasterską tej parafii na ręce plebana parafii w Pleszowie, ponieważ Cystersi nie mieli wówczas uprawnień do posług duszpasterskich w parafii mogilskiej. W 1266 r. biskup krakowski Prandota przekazał administrację nad parafią mogilską Cystersom, ale bez prawa udzielania sakramentów chrztu i małżeństwa, które nadal zatrzymał pleban pleszowski.
Więcej…
 
Patronat nad parafią w Mogile (część 2)

Kiedy w 1786 r. biskupstwo krakowskie przejęło z rąk cystersów patronat nad parafią mogilską, kolejni proboszczowie tejże parafii pochodzili z nominacji biskupiej i byli nimi na ogół księża świeccy, kanonicy katedry krakowskiej. Parafia mogilska w XIX wieku należała do dekanatu bolechowickiego. W 1786 r., proboszczem mogilskim z nominacji biskupiej został Benedykt Trzebiński. W 1796 r. po III rozbiorze Polski cystersi starali się odzyskać zarząd nad parafią i w 1800 r. uzyskali poparcie biskupa krakowskiego, Feliksa Turskiego. Jednak kapituła katedralna uzależniła odzyskanie patronatu przez klasztor od zgody papieża i władz świeckich. W 1802 r. po śmierci Trzebińskiego administratorem parafii został Franciszek Kamieński, W dn. 28.08.1806 r. urząd cyrkularny krakowski i dekretem zezwolił cystersom na objęcie patronatu nad parafią i stwierdził, że nie jest tu potrzebna zgoda Stolicy Apostolskiej. Dlatego na krótko cystersi odzyskali zarząd nad plebanią mogilską. Rządcą parafii został przeor konwentu, Benedykt Wierzbiński.

Więcej…
 
Rok 1915 - Sprawa Krzesławic
Na początku XX wieku Bieńczyce należały do parafii Raciborowice, a Krzesławice do parafii Pleszów. Jednak mieszkańcy tych wiosek uczęszczali zwykle na niedzielną sumę do kościoła klasztornego w Mogile, ponieważ był bliżej położony względem tych wiosek, niż inne kościoły w Raciborowicach i w Pleszowie. Proboszcz pleszowski ks. Jan Skarbek, starał się skłonić Krzesławiczan do uczęszczania na Mszy do kościoła w Pleszowie, ale kiedy namowy i kary nie pomagały uciekł się nawet to tego, iż przestał chodzić do nich po kolędzie, ale nie zmieniło to sytuacji. Skarbek w liście do Wojciecha Siedleckiego, proboszcza Mogiły i dziekana w dn. 29 marca 1915 r. proponował, aby Krzesławice, liczące 690 mieszkańców, przyłączyć do parafii mogilskiej, skoro jej mieszkańcy wolą tam uczestniczyć we mszy niedzielnej. Utrudnieniem dla mieszkańców tej wioski, w dotarciu do kościoła w Pleszowie, było też zamknięcie przez władze zaborcze fortu Mogiła i okolic Kopca Wandy, z powodu trwających działań wojennych – byt to czas I Wojny Światowej. W liście do biskupa Siedlecki pisze: "Jeszcze z Bieńczyc czasami częściej poczuwali się ludzie pójść do Raciborowic na nabożeństwo w dni święte, ale z Krzesławic to jedynie prawie w odpust pokazywali się w kościele parafialnym (w Pleszowie)".
Więcej…
 
Św. Józef Bilczewski, wikary w parafii św. Bartłomieja Ap. w Mogile
Św. Józef BilczewskiŚwięty Józef Bilczewski urodził się 26 kwietnia 1860 r. w Wilamowicach w archidiecezji krakowskiej (obecnie diecezja bielsko-żywiecka) w ubogiej rodzinie. Chrzest św. otrzymał 29 kwietnia w miejscowym kościele parafialnym. Jego rodzicami byli Franciszek, z zawodu stolarz i Anna. W 1871 r. ukończył szkołę ludową w Wilamowicach, w 1872 r. – czwartą klasę maturalną w Kętach.
 
W latach 1872-80 uczęszczał do gimnazjum w Wadowicach. Był bardzo zdolnym i pilnym uczniem, o ogromnym zamiłowaniu do nauki. W dokumentach gimnazjum, w których umieszczono spisy imienne uczniów według osiągnięć w nauce, Bilczewski był bardzo wysoko notowany.
 
Maturę zaliczył 13 czerwca 1880 r. z wyróżnieniem, a następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Krakowie. W 1880 r. rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczęszczał też w tym czasie na wykłady na Wydziale Filozoficznym. Obydwa fakultety zaliczył celująco. 6 lipca 1884 r. przyjął z rąk ks. kard. Albina Dunajewskiego święcenia kapłańskie.
Więcej…
 
Ks. Wojciech Siedlecki - proboszcz parafii w Mogile
Kościół parafialny w Krakowie-Mogile."Do Najprzewielebniejszego Książęco-Biskupiego Konsystorza w Krakowie. Podpisany ma zaszczyt zawiadomić Najprzewielebniejszą władzę Diecezjalną, iż w dniu dzisiejszym o godzinie 7 rano zasnął w Panu po krótkiej lecz dolegliwej chorobie, opatrzony SS. Sakramentami sp. ks. Leopold Siemiński, poddziekani Bolechowicki i proboszcz parafii Mogile w dniu 30 kwietnia 1895 r.". – dokument podpisał ks. Romuald Szwarc, dziekan. Po śmierci ks. Siemińskiego tymczasowym administratorem w Mogile został ks. Jan Pabijan, były administrator parafii w Głogoczowie.

O stanowisko administratora w Mogile w 1895 r. ubiegało się 9 kandydatów, którzy do 25 lipca 1895 r. złożyli podania w tej sprawie: Jan Pabijan; Jan Skwarczyński, pleban w Grabie od 1889 r.; Wojciech Konieczny, pleban z Graborzyc; Józef Dunajewski, dyrektor i katecheta Szkoły żeńskiej w Staniątkach; Ludwik Choróbski, administrator parafii św. Szczepana na Piasku w Krakowie; Franciszek Świderski, katecheta Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie; Józef Błonarowicz; Wawrzyniec Solak, poddziekani i pleban w Lubniu; Stanisław Heuman, proboszcz w Zembrzycach oraz Wojciech Siedlecki.

27 sierpnia 1895 r. sporządzono protokół z egzaminu, który złożyli kandydaci ubiegający się o probostwo w Mogile. Spośród kandydatów starających się o to probostwo wybrano ks. Wojciecha Siedleckiego.

Więcej…
 
Podział parafii św. Bartłomieja - Czyżyny
Kościół św. Judy Tadeusza w Krakowie-Czyżynach.Siedlecki pełnił służbę jako proboszcz Mogiły do swojej śmierci w 1935 r. ale tuż przed jego śmiercią mieszkańcy wsi Czyżyny, która obok Łęgu należała wówczas do parafii św. Bartłomieja w Mogile, rozpoczęli starania o utworzenie z Czyżyn osobnej parafii i wybudowanie w Czyżynach kościoła parafialnego. 3 grudnia 1934 r. Czyżynianie napisali list do Kurii Metropolitalnej w Krakowie, w którym uzasadniali konieczność budowy u siebie kościoła, m.in. "Z powodu dość znacznej odległości od kościoła w Mogile nie wszyscy mieszkańcy mogą brać udział w nabożeństwie, a zwłaszcza starcy i dzieci. Z przytoczonych powodów proszę usilnie władze kościelne o łaskawe rozpatrzenie niniejszej prośby i skierowanie całej akcji na właściwe tory".
Więcej…